Αλήθεια; ...ποια αλήθεια! μόνο υποκειμενικές προσεγγίσεις υπάρχουν.

(Το «Στίγμα» του Ιστολογίου)

Η ομορφιά, δεν υπάρχει! «ωραίο» είναι ό,τι εμείς βλέπουμε ωραίο κι «άσχημο», επίσης, είναι ό,τι εμείς βλέπουμε ως τέτοιο απέναντί μας, (ακόμη και στα δημιουργήματά μας, ακόμη και στον ...καθρέφτη μας)... από εμάς εξαρτάται!

Η ομορφιά προκύπτει από τη ...«συχνότητα», το μήκος κύματος... ...δείτε τη θάλασσα, το φεγγάρι, τον ήλιο... δεν είναι, καν, ανθρώπινα δημιουργήματα, είναι πάντα εκεί, είναι πάντα αυτά, μα, ποτέ δεν είναι ίδια... ...με κάθε «...δεύτερη ματιά...» μας, ακόμη και με τη συνήθεια, αλλάζουν ...εμείς τα «αλλάζουμε»: από «πανέμορφα» έως αδιάφορα! ...ε, από εμάς, λοιπόν, εξαρτάται!

Συχνά, το «αφύσικο» το μπερδεύουμε με το «άσχημο», (λες και «φυσιολογικό» θα πει ...«όμορφο»), το συγχέουμε, επίσης, και με το «ψεύτικο». ...Ωστόσο, τόσα από τα «αφύσικα» είναι «ξεχωριστά», «μοναδικά», «όμορφα»... γιατί δηλαδή να ήταν «φυσιολογικά», «κοινά», «ομοιόμορφα»; αυτό δεν θα σήμαινε απώλεια τής μοναδικότητάς τους, διαστρέβλωση της «αλήθειας τους»; ...Και στο κάτω-κάτω, τι θα πει «φυσιολογικό»; γιατί να είναι, μόνον, αυτό που οι πολλοί θεωρούν «αποδεκτό» και οι επιστήμονες «εντός ορίων»; (ό,τι προκρίνει, δηλαδή, η «υποκειμενική ...αντικειμενικότητα» των ενδιαφερομένων;).

Ε! ναι, η «ομορφιά» είναι υποκειμενική όπως και η «αλήθεια»: και τα δυο τους προκύπτουν, υποστηρίζονται, αναπαράγονται, μόνον ως «υποκειμενικές προσεγγίσεις»! Σάμπως, κι ο έρωτας το ίδιο δεν είναι; ερωτεύεσαι κάποιον «...γι’ αυτό που είναι...»; ή μήπως «...γι’ αυτό που νομίζεις πως είναι...»; (ή -κυριολεκτώντας- «...γι’ αυτό που θέλεις να είναι...»;). Ναι, υποκειμενικές προσεγγίσεις είν’ όλ’ αυτά κι, ίσως, γι’ αυτό -γοργά ή πολύ αργότερα- συχνά, τα «αναθεωρούμε»... Όταν «κολλάς», όταν φέρνεις και ξαναφέρνεις στον νου σου το ίδιο πράγμα, όταν περνάς ξανά και ξανά από το ίδιο σημείο, ίσως πράγματι να βιώνεις κάτι όμορφο, (που δεν το ξεχνάς -«α+λήθη»- ούτε σου διαφεύγει -«α+λήθω»-). Ωστόσο, υπό μιαν «άλλη αλήθεια» -ταυτόχρονα ισχύουσα, μάλιστα- μπορεί και να έχεις, απλώς, χάσει τον προσανατολισμό σου (κι ίσως αυτό το συγκεκριμένο «όμορφο» / «αληθές» να είν’ η αιτία του «κολλήματός σου»), είτε το καταλαβαίνεις είτε όχι. ...Ε, λοιπόν, από εμάς εξαρτάται!

Ό,τι «συμβαίνει» είναι υποκειμενικό, μα κι ό,τι «δεν συμβαίνει», επίσης! Η αντίληψη καθενός μας είναι σαν το δακτυλικό μας αποτύπωμα, μοναδική· προτρέχοντας ή εκ των υστέρων, επεκτείνει ή «συμπληρώνει κενά». Έτσι, από το «πραγματικό» περιβάλλον -το αχανές και πολυσύνθετο για άμεση «σύλληψή» του- βιώνουμε τελικά ο καθένας μας ένα τόσο δα, (υποκειμενικό, αποκλειστικό κι εντελώς εικονικό), τμήμα του, «φιλτραρισμένο» από προσωπικές «αφαιρέσεις» και «προεκτάσεις», («παρωπίδες», «φαντασία», «παιδικότητα»...). ...Δεν λέω ότι ο καθένας μας ζει τελικά στο δικό του «ψευδοπεριβάλλον», η «μή αλήθεια» και το «ψέμα» δεν είναι ταυτόσημες έννοιες. Όμως, ναι! ουδείς μας βλέπει, ακούει, αντιλαμβάνεται ό,τι κι ο «διπλανός» του... ...ακόμη και στην «ασχήμια» ή στο «ψέμα»...

...Θα πείτε τότε... «...ναι, αλλά έτσι ούτε κι η “ασχήμια” ή το “ψεύδος” υπάρχουν, είναι κι αυτά “υποκειμενικά”...»· συμφωνώ απολύτως, κυρίως ως προς τα «όμορφα ψεύδη» και τις «άσχημες αλήθειες». Ωστόσο, τόσο η ασχήμια, όσο και το ψέμα -θα συμφωνήσετε φαντάζομαι- «φωνάζουν», είναι υπαρκτά, τουλάχιστον σε κάθε μορφή «αγνωμοσύνης», «αυθαιρεσίας», αδικίας», «αγένειας», και, κυρίως, στην κάθε λογής «αρπαγή»: τής παιδικότητας ενός παιδιού, των ονείρων ενός ονειροπόλου, τού κάματου ενός δουλευτάρη, τής ελπίδας ενός εγκλωβισμένου, τής «ουτοπίας» ενός ιδεολόγου -ή κι ενός ερωτευμένου»- κι αλλού... (οπουδήποτε, όταν «...ο Εφιάλτης φαίνεται στο τέλος κι οι Μήδοι εντέλει διαβαίνουν...», όπως λέει ο ποιητής). Τότε ναι, η ασχήμια είναι υπαρκτή και ουδόλως υποκειμενική, λέω εγώ...

...Και η Τέχνη; Πάλι υποκειμενικά μιλώντας, οι τέχνες, η ποίηση... παρεμβάλλουν επίσης «φίλτρα» ανάμεσα στον καθένα μας και στο καθ’ αυτό περιβάλλον εξατομικεύοντάς το· γι’ αυτό και στην κριτική των δημιουργημάτων των όποιου «βεληνεκούς» καλλιτεχνών, τα: «συμφωνώ» / «διαφωνώ» ή «καλύτερο» / «χειρότερο»... υποτάσσονται εν τέλει στα: «μ’ αρέσει» / «δεν μ’ αρέσει» ή «μου ταιριάζει» / «δεν μου ταιριάζει»... και ουδεμία «κλίμακα κατάταξης» μπορεί να αποδειχθεί «αξιολογική»...

...Εμ... οι Επιστήμες; εδώ να δείτε υποκειμενικότητα! Πώς άραγε γράφεται η Ιστορία; Πώς εφαρμόζεται η Στατιστική ή ποιοι απολαμβάνουν τελικά τα επιτεύγματα τής Ιατρικής, της Βιοχημείας, της Τεχνολογίας κ.ο.κ. (θα επανέλθουμε με άλλα κείμενα σ' αυτές -ιδίως στις εφαρμογές της Οικονομίας-), αν εκ των προτέρων -τι κρίμα!- δεν έχουν ενταχθεί με υποκειμενικά -κι ας τα λέμε επιστημονικά- κριτήρια, σε πλαίσιο κάποιου «στοχευόμενου κοινού»; Δεν ξέρω για εσάς, αλλά εγώ δεν «φοβάμαι» τις ψευδοεπιστήμες, τους ψευδοεπιστήμονες όμως τους «τρέμω»... ...Τίνος η «αλήθεια» είναι λοιπόν...αληθινή; Τί είναι όμορφο; άσχημο; αληθές; ψευδές; ...από εμάς -μόνο από εμάς- εξαρτάται!

Το ιστολόγιο αυτό φτιάχτηκε -όπως άλλωστε και τόσα άλλα δηλώνουν- για να λέει ...«αλήθειες»: δικές μου όμως ή «φιλοξενούμενες», δεν θα είναι οι «αλήθειες των πολλών» μα εκείνες της «...δεύτερης ματιάς...», αυτές που κρύβονται πίσω απ’ τις λέξεις, τις εικόνες, τα γεγονότα και οι λιγότερο «αυτονόητες» αλήθειες -υποκειμενικές χωρίς αμφιβολία κι αυτές... Θα είναι άραγε συμβατές και με τις «δικές σας αλήθειες»; αν ναι, τότε στον συγκεκριμένο χρόνο, μάλλον, θα βλέπουμε, («φιλτράρουμε»;), με ίδιο τρόπο κάποια πράγματα και θα «επικοινωνούμε»... αν πάλι όχι, τότε μιαν άλλη φορά -με μια «...τρίτη ματιά...» ίσως- ή μπορεί και ποτέ, ...αυτό μόνον από εσάς θα εξαρτάται... Εγώ πάντως, σας ευχαριστώ για την ευκαιρία...

Μ.Γ.Μ.

Το κείμενο αυτό -σχετικά τροποποιημένο- προέρχεται από:

Μακρυγιωργάκης, Μ. (2015), ...με μια δεύτερη ματιά.... Ποίηση, Ηράκλειο: Αυτοέκδοση.

     (πληροφορίες: ΕΔΩ)